KASTIFON of the B'laan Tribe

Sa akong pagpakig-uban sa mga Lumad sa Bong Banwu Sal'naong mabati nako ang hulga sa ilang kinabuhi. Ang Bong Banwu Sal'naong maoy dugukan sa ilang tinguha nga mapawaha ang WMC (sa pagka-karon wala na ang maong corporasyon sa mina). Wala na nila gihatagan pa og paghunahuna ang pag-armas sa pagpahawa sa WMC kini tungod kay nasinati na nila ang kabangis niini. Busa sa ilang mga lakang nagsalig sila sa malinawon nga proseso nga maangkon nila ang ilang kadaugan. Mao nga usa sa mga ritwal nga ilang gihimo mao ang paghangyo sa mga sa tribo labi na yadtong naa sulod sa dapit nga sakop sa gina-angkon sa WMC labi na gyud ang mga miembro sa Malid. Nagpasiugda sila og usa ka dakung kastifon aron nga sila mismo nga mga lideres mahiusa ug mapahimutang ang adunay mga tawo nga murag mo-abogado sa usa ka grupo ug dinhi usab ginahisgutan ang mga kasabutan sa pagbalik sa gibati o ang mga gamot hinungdan sa bangi. Sa kastifon nga gipasiugda sa Salnaong gisabot-sabot nila ang matag-usa sa mga bagay nga ilang hiusahan sa pagdepensa sa ilang yutang kabilin. Ang mga "gray areas" sa ilang pagsupak sa WMC ila kining gihisgutan. Ug sa ilang pagsabot-sabot ila usab gikasabutan ang paghimo og Astonda k'naan nga maoy katapusan sa paghusay sa ilang bangi.

(English Translation)

In my journey with the Lumads in Bong Banwu Salnaong, I have felt the threats to their life. Bong Banwu Sal’naong was considered as the center in their struggle to drive away WMC (this mining company has already left). In their struggle, they did not consider taking up arms because they themselves have already experienced its violence in the past. And so they opted for a peaceful process to gain victory. Thus, one of the rituals that they performed was to gather all the members of the tribe within the WMC covered area, especially those members in Malid. They performed a big Kastifon so that the leaders themselves would be united. Here, they discussed about their tribal covenant and the root cause of their conflict. The big Kastifon was held in Salnaong wherein everyone was consulted on how they could collectively defend their ancestral land. They also discussed about some of the “gray areas” in their struggle against WMC. They concluded their discussion with the resolve to hold an “Astonda k’naan” which was the last ritual in the resolution of their tribal conflict.